Sinds 1 juli is het bij wet verboden te appen op de fiets. Een goede zaak. Maar een wet alleen leidt niet tot de gewenste gedragsverandering onder jongeren. Wij, als burgers en bedrijven, zijn nu aan zet.

Natuurlijk vormt een wet een goed en noodzakelijk kader om handhaving op in te richten. Het is de plicht van de wetgever om aan iedereen duidelijk te maken dat je je telefoon niet mag gebruiken op de fiets. Doe je dat wel dan betaal je €95,- per overtreding.

Maar denken dat alleen de wet het juiste gedrag zal afdwingen, is een fout. Veilig verkeer begint bij onszelf: bij vaders en moeders, bij familie en vrienden, bij wetenschappers, bij verzekeraars, bij technologiebedrijven, bij organisaties…… Iedereen die invloed kan uitoefenen en verantwoordelijkheid draagt, moet in actie komen. Wij moeten er gezamenlijk voor zorgen dat vooral jongeren hun telefoon op de fiets echt niet meer aanraken.

Helaas is niets zo lastig als het veranderen van gedrag. Kijk naar automobilisten: de overgrote meerderheid zegt in talloze onderzoeken appen achter het stuur gevaarlijk te vinden. Als we naast iemand zitten die achter het stuur appt, zeggen we diegene aan te spreken op dat onverantwoorde gedrag. Maar zitten we eenmaal zelf achter het stuur, dan pakt 62% van ons toch ook zelf de telefoon. Zo werkt gedrag: we weten dat iets gevaarlijk is, zeggen dat anderen dat niet mogen doen, maar doen het uiteindelijk zelf ook. Terwijl we weten dat het gevaarlijk en verboden is.

"Zitten we zelf achter het stuur, dan pakt 62% van ons zelf ook de telefoon"

Mijn allergrootste zorg is dat als we jongeren niet helpen zich veilig te gedragen in het verkeer, we nog meer (dodelijke) verkeersongevallen tegemoetzien. Nu al vormen zij een risicovolle groep. Het aantal verkeersdoden onder jongeren tussen 13 en 15 jaar steeg in 2018 al met 53%. Achter deze cijfers gaat diep verdriet schuil van vaders, moeders, broers, zussen, familie en vrienden die een geliefde verloren in het verkeer. En die daarmee moeten leren leven.

We weten dat jongeren massaal hun telefoon op de fiets gebruiken. Dat gedrag zetten ze straks als autobestuurder voort. We mogen dat niet laten gebeuren. Het is goed dat we zoeken naar oplossingen voor veilig telefoongebruik in het verkeer. We hebben de morele plicht om met elkaar veilig verkeersgedrag door te geven aan onze kinderen en toekomstige generaties. Tegelijkertijd is telefoongebruik onder jongeren veel complexer. Ze zijn compleet vergroeid met hun smartphone. Ik pleit dan ook voor een nieuwe norm. Eén die aanmoedigt om meer offline te gaan en écht contact te maken in plaats van altijd online te zijn uit angst ook maar iets te missen. Ik ben ervan overtuigd dat dát veel meer focus brengt. Overal. En dus óók in het verkeer.

Chantal Vergouw, directievoorzitter Interpolis